- Jesteś tutaj:
-
Start
-
Grupy
-
Era odkryć geograficznych i czasy kolinialne
-
Tytuł
-
Karawela
Karawela
Nazwa wywodzi się od portugalskiego słowa carvalho, co oznacza drewno dębowe. Była przedstawicielem statków śródziemnomorskich z XI-XII w. Charakterystyczną rzeczą dla tego typu statków było trójkątne ożaglowanie łacińskie, które zapewne zostało zapożyczone od muzułmanów. Przejście na ten tym ożaglowania postępowało stosunkowo szybko i rozprzestrzeniało się wraz z islamem. Najwcześniejszy zapis ikonograficzny statku o takim ożaglowaniu pochodzi z ok. 885 r. Karawela zbudowana była na lekko wygiętej stępce, zaś rufa była dużo pełniejsza i wyższa niż część dziobowa, która niejednokrotnie była zawinięta do wewnątrz. Poszycie układane było karawelowo, czyli na styk. Było dodatkowo wzmacniane pionowymi, zewnętrznymi belkami. Pomieszczenia na rufie tworzyły rodzaj kaszteli (cassaro) i wraz z czasem narastały kondygnacjami. Maszty były dwa lub trzy. Grotmaszt znajdował się na środku średniego pokładu. Dwa mniejsze maszty były na części rufowej. Wanty były bez drabinki sznurowanej, dostęp do bocianiego gniazda i górnej części masztu był zapewniony przy pomocy tzw. "drabinki Jakuba" - linowa z drewnianymi szczeblami, umieszczona za masztem. Była sterowana przy pomocy dwóch sterów bocznych, po jednym na każdej burcie. Z czasem zaczęto stosować też na karawelach ożaglowanie rejowe. Przy takiej przeróbce trzeba było przestawić maszty. Fokmaszt zostawał przesunięty bardziej do przodu, a później, za bezanmasztem doszedł jeszcze czwarty żagiel - bonaventura bezan. Na nim pozostawały maszty łacińskie.
Na podstawie: Żaglowce Stefana Gulasa; Dawne Żaglowce Przemysława Smolarka