Winda fokrei (ties and halyards). Urządzenia tego nie posiadał bukszpryt. Winda służyła do podnoszenia i opuszczania rei. Składała się z dwóch części : cięgła (ties) z liny średnicy fokwanty oraz fału ( halyard) – lina o średnicy 2/3 cięgła, czyli 2/3 średnicy fokwanty. Koniec cięgła zamocowywano na rei. Wolny koniec przeciągano przez blok zamocowany na jarzmie marsu, potem przez górny przepust w dużym bloku falu, następnie przez drugi blok przytwierdzony po drugiej stronie jarzma marsu. Końcówkę osadzano na rei w sposób identyczny, jak przy rozpoczynaniu. Fał prowadzono od zamocowania liny w żelaznym pierścieniu osadzonym w specjalnym pachołu (knight), w którym były ponadto osadzone trzy krążki linowe. Wolny koniec fału przeciągano kolejno po krążkach dużego, potrójnego bloku na cięgle i odpowiadających im krążkach ( sheave) pachołka, na którym po obciągnięciu fału odkładano końcówkę. Pachołek osadzany bywał na pokładzie, najczęściej na którymś z dolnych pokładów – przed masztem. W wypadku, kiedy pachołek nie był ustawiony na pokładzie górnym, talia fału przechodziła przez otwór wycięty w nim w tym celu.
Układ wykorzystujący układ bloków przy mocowaniu cięgła do rei
1. układ kontynentalny
2. układ angielski
Wolfram zu Mondfeld, Historic Ship Models
Układ wykorzystujący bloki pojedyncze . Cięgło jest zamocowane bezpośrednio do rei
M Boczar „Galeona Zygmunta Augusta”
Pachołek i blok na cięgle
M Boczar „Galeona Zygmunta Augusta”
Winda fokrei całość urządzenia
M Boczar „Galeona Zygmunta Augusta”
Więźba rei ruchomej – fokrei (fore yard parral). Następnym elementem olinowania fokrei jest jej mocowanie – więźba. Wykonana była analogicznie jak więźba rei żagla bukszprytu. Deseczki miały długość nieco większą od średnicy fokmasztu, średnica korali 1/5 długości deseczki. W więźbie fokrei stosowano trzy rzędy korali ( ilość dla masztów o średnicy powyżej 30cali).
Topenanty fokrei (fore yard lifts)
W skład tego układu wchodził, jako pierwszy, blok pojedynczy zamocowany na foksztagu pod marsem. Do stropu tego bloku za pomocą splotu (splice) przytwierdzano właściwą linę topenanty. Średnica tej liny wynosiła 3/8 średnicy fokwanty. Na okrętach większych stosowano zazwyczaj po dwie topenanty z każdej strony rei. Blok topenanty zewnętrznej zamocowany był na noku rei; był to blok skrzypcowy – wiolinowy (long tackle block). W bloku tym, dwa krążki linowe osadzone są jeden nad drugim, przy czym górny -mniejszy obsługuje topenantę. Dla drugiej wewnętrznej topenanty osadzano, mniej więcej w połowie odległości między nokiem, a środkiem rei, normalny blok pojedynczy. Od opisanego już splotu na stropie górnego bloku, topenanta biegła do bloku na rei, wracała przez górny blok na sztagu, a stąd w dół do kołkownicy przy maszcie.
Układ po jednej topenancie
M Boczar „Galeona Zygmunta Augusta”
Brasy fokrei ( fore braces)
W skład układu linowego jednego brasu wchodziły dwa pojedyncze bloki, z których jeden był osadzony na długim stropie na noku rei. Strop był średnicy połowy fokwanty. Drugi blok zamocowany był na krótkim stropie, poniżej miejsca zaczepu brasów – na grotsztagu. Stały koniec brasu o średnicy równej ¾ średnicy stropu osadzony był na grotsztagu, powyżej miejsca zaczepienia bloków tego urządzenia. Punkty zaczepu zarówno bloków jak i liny ustalano tak, by uzyskać najkorzystniejszy kąt pracy dla brasów. Bieg liny zaczynał się od zaczepu na grotsztagu, prowadził przez blok osadzony na noku rei, dalej przez blok, na grotsztagu, z tego miejsca w dół do burtowej kołkownicy.
M Boczar „Galeona Zygmunta Augusta”