SMUGA CIENIA
Joseph Conrad
Scenariusz do filmu powstał na motywach powieści Josepha Conrada. Młody i niedoświadczony oficer marynarki handlowej Conrad - Polak z pochodzenia, obejmuje po raz pierwszy dowództwo statku handlowego. Ma przyprowadzić z Bangkoku do Singapuru statek, którego kapitan niespodziewanie umarł. Okazuje się, że statek jest zaniedbany, załoga niezdyscyplinowana. Jedynym doświadczonym marynarzem na pokładzie jest niechętny nowemu kapitanowi I oficer Burns, lecz jeszcze przed wyruszeniem w rejs zapada na cholerę. Ulegając jego prośbom Conrad zabiera go w rejs. I wkrótce na statku wybucha epidemia. Nie ma lekarstw, a brak wiatru wstrzymuje rejs. Mimo przeciwności i braku doświadczenia kapitanowi udaje się doprowadzić statek do portu przeznaczenia. Odnosi pełne zwycięstwo.
W jednym z wywiadów przeprowadzonych w czasie realizacji filmu Andrzej Wajda powiedział "Spodobała mi się taka idea, żeby sfilmować opowiadanie jakby przekalkowane z książki. "Smuga cienia" nadaje się do podobnego zabiegu, bo jest krótka, znacznie krótsza niż inne książki, które przerabiałem na filmy. I odznacza się ogromną siłą dzięki zamkniętej formie. Przy całej wierności dla Conrada pozwalamy sobie na dwa zabiegi. Narrator opowiadania w filmie staje się po prostu Conradem (...) Drugi zabieg - dodanie prologu i epilogu". Bohater filmu zwie się Joseph Conrad-Korzeniowski, a nie jak w pierwowzorze literackim - John Nieven, czyta listy swojego wuja z Polski, ogląda fotografie polskiej rodziny. W ten sposób Wajda mocniej niż sam Conrad podkreśla autobiograficzność adaptowanego utworu. Film realizowany był w Bułgarii, na Morzu Czarnym, w Anglii i w Bangkoku.
Marek Kondrat (kapitan Joseph Conrad-Korzeniowski),
Graham Lines (pierwszy oficer Burns),
Tom Wilkinson (kucharz Ransome),
Berhard Archard (kapitan Elis),
John Bennett (gospodarz klubu w Singapurze),
Martin Wyldeck (kapitan Giles),
Richard Bartlett (lekarz wojskowy),
Piotr Cieślak (drugi oficer Miles),
Geoffrey Collins, Geoffrey Hinsliff,
Zygmunt Hubner (kapitan Kent),
Eugeniusz Priwieziencew (marynarz Frenchy),
Gordon Richardson (lekarz portowy),
Stanisław Tym (kupiec Jacobus),
Jerzy Zelnik (Rowley, sekretarz kapitanatu),
Stefan Friedmann (marynarz),
Piotr Garlicki (młody kapitan w klubie),
Krzysztof Kumor (w czołówce inicjał imienia: Z.),
Zygmunt Maciejewski (właściciel ładunku),
Radosław Piwowarski (marynarz),
Małgorzata Braunek (flecistka w żeńskiej orkiestrze; nie występuje w czołówce),
Iga Cembrzyńska (kontrabasistka w żeńskiej orkiestrze; nie występuje w czołówce),
Bożena Dykiel (grająca na trójkącie członkini żeńskiej orkiestry; nie występuje w czołówce),
Irena Karel (skrzypaczka w żeńskiej orkiestrze; nie występuje w czołówce),
Emilia Krakowska (grająca na tamburynie członkini zeńskiej orkiestry; nie występuje w czołówce),
Jolanta Lothe (członkini zeńskiej orkiestry; nie występuje w czołówce),
Wojciech Pszoniak (dyrygent żeńskiej orkiestry; nie występuje w czołówce),
Joanna Żółkowska (flecistka w żeńskiej orkiestrze; nie występuje w czołówce)