HMS Cruiser

[awas]

HMS Cruiser ... czyli przychodzi admirał do szkutnika.

Poczytuje czasem ksiązki o zaglowcach i od dłuzszego czasu mnie nurtuje jak taki proces konstruowania wygladał. Przychdzi ten admirał i mówi: "potrzebuje takiego fajnego sloopa, 16 dział, żeby dobrze pływał itd."
Załozenia konstrukcyjne, mówia dzisiaj.
Oprócz wiedzy historycznej gromadzonej w rezultacie budowy poprzednich okretów, były tez jakies reguły ustalania proporcji gabarytów, elemntów konstrukcyjnych i detali.
Swgo czasu kupiłem niewielka ksiązeczke " Building Plank-on-Frame Ship Model" Rona McCarthy (RMC), która opisuje bardzo przyjemnie proces projektowania modelu sloopa Cruiser zbudowanego w 1752. Ksiażka byc moze jeszcze dostepna na Amazon. Ksiażka opisuje technike budowy modelu w stylu admiralicji, ale wychodzi od ustalenia najwazniejszych wymiarow i proporcji podajac pewne reguły.
Nie sa one jednak kompletne. W tym celu konfrontowałem je ze znakomita ksiazka "The Construction and Fitting of the Sailing Man of Wae 1650-1850" Goodwina , "The 74-Gun Ship" Boudriota i pokazywanej ostatnio ksiażce Antsherla o sloopie Swan.

Okazało sie to bardziej niz interesujace.

Pomyslałem, ze notatki moge prowadzic tutaj.

Równolegle zacząłem wykreslanie liniiw CAD, opierajac sie na obliczeniach i skanach rysunków z ksiązki RMC.

Nie zamierzam odtworzyc procesu konstruowania w pełni ani wykreslić kompletnych planów okretu.
Moze jesli temat okaze sie interesujacy to ktoś jeszcze sie dołączy to temat sie jakos rozwinie.

Mysle, że bedzie to takze dobre miejsce do podyskutowania o konstrukcji i nazwach róznych, ktore czytam po angielsku i niekoniecznie znam po polsku.

W nastepnym poscie napisze nieco o okreciku a potem juz o konstrukcji.

Pozdrawiam Artur

[awas]

Witam
HMS Cruiser dwumasztowy sloop zbudowany w 1752 niczym specjalnym sie nie wyróżnil w czasie swojej kariery. Pływał głównie w słuzbie patrolowej i konwojowej. W 1772 pływał na wodach Ameryki Północnej i tam w 1777 został spalony na wybrzeżu Płd. Karoliny bo sie juz nie nadawał do dalszej słuzby.
Ozaglowany jak snow, ale były też okrety tego typu z ożaglowaniem trzymasztowym.

Podstawowe wymiary w stopach/metrach i mm dla skali 1:48

Długość pokładu działowego----75'6" = 23,01m...............479mm.....(Length of Gun Deck)
Długość całkowita----------------87'9" = 26,75m...............557mm.....(Length Overall)
Długość stepki-------------------62'3" = 18,97m................396mm.....(Length of keel)
Szerokość całkowita-------------20'7" = 6,27m.................131mm.....(Beam overall)
Szerokość max. bez poszycia--20'0" = 6,09m..................127mm....(Moulded Beam)
Głębokość ładowni----------------9'4" = 2,84m..................59mm......(Depth of hold)
Wyporność------------------------141t..............................................Burden
Stan załogi------------------------80.................................................Complement

Uzbrojenie:
8 dział 3 funtowych
10 falkonetów.

Uzbrojenie jest punktem wyjścia do dalszych kroków, stąd jeszcze taka tabelka (RMC)
Wagomiar średnica lufy----średnica lufy
------------------ (in)-----------------(mm)
1 lb ------------ 1,923---------------- 48,84
2 lb ----------- 2,423 ----------------61,54
3 lb ----------- 2,793-----------------75,51
4 lb------------ 3,053-----------------77,54
6 lb--------------3,494---------------- 88,74
9 lb -------------4,000----------------- 101,6
12 lb------------4,403----------------- 111,83
18 lb-------------5,040-----------------128,01
24 lb------------5,456------------------138,58
32 lb------------6,106------------------155,09
36 lb------------6,350----------------- 161,29
42 lb ----------- 6,684-----------------169,77

Od srednicy były uzależnione:
Rozstaw osi otworów działowych................24 x średnica
Szerokość otworu....................................6 1/2 x średnica
Wysokość otworu....................................6 x średnica
Wysokość dolnej krawędzi nad pokłdem....3 1/2 x średnica. (wg RMC)


Artur

[mirek]

Ja się bardzo cieszę , ze taki temat będzie, bo również mnie to interesuje a niestety języka nie znam choć tą właśnie książkę posiadam i mogę tylko popatrzeć na rysunki

[awas]

awas napisał:

Uzbrojenie jest punktem wyjścia do dalszych kroków, stąd jeszcze taka tabelka (RMC)
Wagomiar średnica lufy----średnica lufy
------------------ (in)-----------------(mm)
1 lb ------------ 1,923---------------- 48,84
2 lb ----------- 2,423 ----------------61,54
3 lb ----------- 2,973-----------------75,51
4 lb------------ 3,053-----------------77,54
6 lb--------------3,494---------------- 88,74
9 lb -------------4,000----------------- 101,6
12 lb------------4,403----------------- 111,83
18 lb-------------5,040-----------------128,01
24 lb------------5,456------------------138,58
32 lb------------6,106------------------155,09
36 lb------------6,350----------------- 161,29
42 lb ----------- 6,684-----------------169,77

Artur

Wksiążce Boudriota znalazłem dane dla trzech kalibrów dział francuskich. Zatem male uzupełnienie do tabeli.
Dla floty brytyjskiej..............................francuskiej
Wagomiar średn.lufy----średn.lufy........średn.lufy
----------- (in)-----------(mm)..............(mm)
1 lb ------- 1,923-------- 48,84
2 lb ------- 2,423 --------61,54
3 lb ------- 2,973---------75,51
4 lb-------- 3,053---------77,54
6 lb-------- 3,494-------- 88,74
9 lb ------- 4,000-------- 101,6...(8lb)....106mm
12 lb------- 4,403--------111,83
18 lb------- 5,040--------128,01.............138mm
24 lb------- 5,456--------138,58
32 lb------- 6,106--------155,09
36 lb------- 6,350--------161,29.............174mm
42 lb ------ 6,684--------169,77


Inne kalibry się kiedyś może znajdą.

I jeszcze dwa rysunki z książki D.Antscherla z terminologią dotyczącą dział.

Artur

[awas]

Witam
Jeszcze o uzbrojeniu.
W książce "Ships of the American Revolution and their Models" H. M. Hahn zamieścił rysunki i formuły do okreslania wymiarów armat i lawet. Bardzo przydatny dla modelarza.

Armata


Rysunek pokazuje XVIIIw armatę angielska z wymiarami, które mozna okreslic na podstawie kalibru.

c. ----- kaliber działa (w calach)
A ----- długośc lufy
--- Hahn podaje (dla swojego modelu HMS Alfred) następujace proporcje:
dla działa 32lb: A=16 1/2 x c.
dla działa 18 lb: A=19 x c.
dla działa 9 lb na ćwierćpokładzie: A=20 1/4 X c.
dla działa 9 lb na forkasztelu: A=23 1/4 x c.
Warto pamietać, ze długości dział zmieniały sie w czasie, i były różne wersje dział dla tych samych kalibrów stąd wyżej wymienione proporcje nie są ostateczne.

Kolejne wymiary:
B = 2 1/4 x c.
C = 2/7 x A
D = (1/7 x A) + c.
E = (4/7 x A) - c.
F = A + B
G = 2 3/4 x c. ..... w wersji wzmocnionej G = 3 x c.
H = 2 1/4 x c. ....................................H = 2 3/8 x c.
I = 1 3/4 x c. .....................................I = 1 7/8 x c.

Rysunek dotyczy działa wcześniejszego wzoru. W końcu XVIII w wszedł wz.1796 z pierścieniem na line ograniczającą odrzut.

Innym dobrym źródłem jest B. Lavery, "Arming and Fitting of English Ship of WaR" gdzie w załącznikach są tebele wymiarowe. Według tej książki długośi armat dla poszczególnych kalibrów były następujace:
3lb ..... od 4'6" do 6'0", po roku 1743 tylko 4'6"
4lb ..... od 5'6" lub 6'0'
6lb ..... od 6'0" do 9'0" (7 rozmiarów)
9lb ..... od 7'0" do 9'0" ( 5 rozmiarów)
12lb .... od 9'0" do 10'0', od 1743 długość 8'6" dla okretów 50 działowych, od 1750 - 7'6" dla fregat, od pocz. XiXw długość 7'0"
18lb .... od 8'6" do 10'0"
24lb .... 9'0" lub 9'6" lub 10'0"
32lb .... 9'6" lub 10'0"

Wymiary trzeba odnieść do długości całkowitej, czyli A+B we wzorach Hahna.
Długie armaty były stosowane na wyższych pokładach duzych okretów, a krótsze na mniejszych.


Artur

[awas]

Witam
Aby dokończyć sprawę armat jeszcze laweta.
Zamieszczam zdjęcia elementów lawety z książki H. Hahna "Ships of the American Revolution and Their Models"
Wymiary są w calach. Aby uzyskać wymiar dla zadanej skali na leży pomnozyć go przez średnice otworu lufy i podzielic przez podziałke.
I tak dla HMS Cruiser - działo 3lb, w podziałce 1:48
12.522x2,793/48 = 0,73" = 18,5 mm

Zwróciłem uwagę na wymiar wysokości bocznej scianki lawety - 4,686. Stosunek wysokości do długości 12,522 daje wartość 0,374. W porównaniu do rysunku w książce o HMS Cruiser (Building Plank-on-Frame Ship Models) jest on za duży bo ta sama wartość wynosi tam 0,29. Sprawdziłem ten sam stosunek wymiarów w kilku książkach z serii Anatomy of the Ship i tam było to około 0,36. Wniosek z tego taki, że wymiary u H. Hahana są raczej poprawne ale dobrze jest sprawdzać wysokość scianki lawety bo działo może byc zbyt wysoko w otworze działowym.
No i rysunki.





I to by było na tyle o armatach.
Pozdrawiam
Artur

[mirek]

Czyli dzięki tobie mamy dokładnie rozpracowane wymiary dział Angielskich.
Korzystając z wymiarów jakie podałeś z książki możemy bardzo dokładnie z wymiarować do takiej skali jaką potrzebujemy i serdecznie ci za to dziękuję

[awas]

Witam
Na początek jedna uwaga. Notatki są wynikiem mojej niewiedzy, raczej niż wiedzy. Często nie mogę znaleźć odpowiednich informacji czasem wyniki wychodzą niejasne.
Ale zależy mi bardziej na zrozumieniu jak oni to kiedyś robili i zaznaczeniu pewnych metod sprawdzenia dla kogoś kto będzie chciał narysować sobie plany modelu na podstawie rysunków.


Wrócimy do głównego wątku.
HMS Cruiser miał być uzbrojony w 8 dział 3 funtowych stąd można było określić podstawowe wymiary okrętu.
- Długość pokładu działowego
- Szerokość bez poszycia
- Głębokość ładowni
oraz wyporność.

Długość pokładu działowego mierzona była pomiędzy prostopadłymi do kilu liniami od wręgu (rabbet) na stewie dziobowej do wręgu na stewie rufowej. Czasem spotyka sie określenie "length between perpendiculars".
P. Goodwin podaje następującą formułę:
L = A*B + C(B-1) + D(A+C) + E(A+C)
gdzie:
A - szerokość otworu działowego, dla działa 3 lb to 2'
B - ilość dział
C - przestrzeń robocza dla obsługi jednego działa. Dla 3lb jest to 6'9" lub 6'10"
.....(Według tego wzoru jest ona liczona pomiędzy krawędziami otworów działowych. W innych książkach ta sama wartość jest podawana pomiędzy osiami armat).
D - wskaźnik dla obliczenia odległości pomiędzy skrajna krawędzią pierwszego działa, a przednia prostopadłą. Dla sloopa to 8/5
E - taki sam wskaźnik dla ostatniego działa i tylnej prostopadłej. Dla sloopa to 7/5
......(oba te wskaźniki uwzględniają miejsce dla przestawienia działa do strzelania w przód lub w tył)

L = 2'*8 + 6'9"*(8-1) + 8/5*(2'+6'9") + 7/5*(2'+6'9")
L = 89'6' co niestety nie pokrywa się z wartością dla CRUISERA gdzie L było 75'6". Gdybyśmy zmodyfikowali obliczenie i C przyjęli jako odległość od osi dział
to wtedy L wyniosłoby 73'9" co jest znacznie bliżej rzeczywistej wartości.

Dalej do obliczeń przyjmę wartość rzeczywistą L = 75'6"

Obliczamy szerokość bez poszycia (moulded breadth)
Wg Goodwina
BM = L*3/11
co daje: BM = 20'7" a wartość rzeczywista to 20'0"

następnie głębokość ładowni (Depth of Hold)
Nie umiałem znaleźć formuł u Goodwina. Znalazłem zapis w końcu w słowniku Falconera (hasło Naval Architecture), który określa ją generalnie jako połowę szerokości. Ale
zaraz jest zapis sugerujący zmienność tego wymiary zależnie od kształtu kadłuba. (Np dla fregaty Pandora zmierzyłem ten stosunek jako 0,39 zamiast 0,5)
W przypadku HMS Cruiser powinno to być 10', a rzeczywista wielkość to 9'4'.

Wyporność
Wzór znalazłem w książce Anatomy of the Ship o HMS Bounty.
W = (LT * BM * 0,5BM)/94
Problem w tym, że wartość LT to długość kilu (length of keel for tonnage). Znalazłem w końcu tutaj http://www.bruzelius.info/Nautica/Tonnage/Steel(1805)_p251.html
LT = L*31/32 = 73,14'

W = (73,14 * 20 * 10)/94 = 155,6 t
Wartość rzeczywista wynosiła 141 t. Jak na pierwszy raz może być.

Pozdrawiam
Artur

[Budrys]

awas napisał:

Witam
Na początek jedna uwaga. Notatki są wynikiem mojej niewiedzy, raczej niż wiedzy. Często nie mogę znaleźć odpowiednich informacji czasem wyniki wychodzą niejasne.
Ale zależy mi bardziej na zrozumieniu jak oni to kiedyś robili i zaznaczeniu pewnych metod sprawdzenia dla kogoś kto będzie chciał narysować sobie plany modelu na podstawie rysunków. . . . .

Witam Artur. Wnikliwa i solidna robota!:) Sugerowałbym zebranie tego materiału w jedną całość i umieszczenie jako artykułu. Mało mamy zbiorczych opracowań typu zasady czy reguły (rules). Myślę, że Moderator Mirek też będzie ZA.:unsure:

[pietrzak3]

Witam
Czy mógłbyś przesłać mi na meila te zeskanowane rysunki, chciałbym swój kurs T-Flexa oprzeć na modelowaniu działa okrętowego.
pietrzak3@op.pl
Pozdrawiam
Arek